Uno, due, tre, quattro……… i numeri!
Uitdrukkingen kom je zowel in het Italiaans als in het Nederlands tegen, maar ze zijn niet altijd letterlijk vertaalbaar. Dit keer gaan we het hebben over uitdrukkingen met NUMERI.
Eigenlijk begint het al met het Italiaanse woord “numero”, dat in het Nederlands zowel “nummer” als ook ”getal” of “aantal” kan betekenen.Zo spreek je in het Italiaans over: ”numero telefonico” en ook in het Nederlands is dat: “telefoonnummer”, maar “un certo numero di libri”, wordt in het Nederlands “een aantal boeken” en zo ook “il numero dieci” wordt in het Nederlands: ” het getal tien”.
Ook worden de getallen zèlf op een andere manier gebruikt en dat kan soms voor enige verwarring zorgen. Als we naar data kijken bijvoorbeeld, dan zeg je in het Nederlands: “we zien elkaar over 14 dagen”; in het Italiaans zeggen we: “ci vediamo tra 15 giorni”, waarbij we allebei bedoelen dat we elkaar over twee weken zullen zien.
Nog lastiger wordt het als numeri in uitdrukkingen en contexten gebruikt worden, waarbij ze een specifieke betekenis hebben, die voor een Italiaan volkomen duidelijk zijn, maar voor een buitenlander vaak moeilijk te vertalen en te begrijpen zijn. Een bekende Italiaanse uitdrukking is “Dare i numeri” (letterlijk: nummers/getallen geven), dat zoiets betekent als “onzin uitkramen” of “gek worden “ en wat dus helemaal niets te maken heeft met de Nederlandse uitdrukking “op zijn nummer zetten”.
Kleine hoeveelheid aangeven met “due” of “quattro”
Zo worden in het Italiaans de getallen “due”of “quattro” vaak gebruikt om een kleine hoeveelheid/aantal aan te duiden. Maar ook hierbij kan verwarring ontstaan. Zo betekent de uitdrukking “Farsi due spaghetti” niet, dat je maar een paar sliertjes (2) gaat eten, maar dat je een (klein) hapje gaat eten.
Fare quattro/due chiacchiere
Fare quattro/due passi
Fare quattro/due salti
Fare quattro/due risate
C’erano quattro gatti
In quattro e quattr’otto
Spaccare il capello in quattro
Een praatje maken
Een ommetje maken
Een dansje maken
Voluit lachen
Er was geen kip
Hals over kop
Pietluttig zijn
Met “quattro” een grote hoeveelheid uitdrukken
In sommige Italiaanse uitdrukkingen wordt met “quattro” juist weer een grotere hoeveelheid bedoeld.
Sbandierare ai quattro venti
Dirne quattro a qualcuno
Farsi in quattro
Aan iedereen doorvertellen / opscheppen
Iemand eens flink de waarheid zeggen
Zich enorm inspannen
Ook met andere getallen bestaan er allerlei uitdrukkingen:
Raparsi la testa a zero (0)
Non alzare un dito (1)
Due pesi due misure (2)
Sudare sette camicie (7)
Da capo a dodici (12)
Per me è pari anche tredici (13)
Aver fatto trenta: Fare anche trentuno! (30/31)
Cento di questi giorni! (100)
Grazie mille! (1000)
Zich kaalscheren
Geen vinger uitsteken
Met twee maten meten
Zwoegen
Opnieuw beginnen
Het is mij om het even
Doorzetten/de volgende stap nemen
Nog vele jaren!
Duizendmaal dank!
1 Comment
Gudrun · 28 januari 2020 at 19:25
In Danese connosce l’ésprezzione : Der var ikke en kat= er was geen kat, er was niemand!