Morbido…..

Dat is toch een naar woord, morbido? ( let op de klemtoon: mórbido) Maar waarom staat het dan in een reclame voor zacht wc-papier? Carta igienica morbida? Bah! Het woord morbido doet ons Nederlanders denken aan het woord morbide, dat ook ziekelijk, gestoord betekent. Hoe komt het dan dat in het Italiaans morbido zacht betekent?

Dat is natuurlijk weer terug te voeren op het Latijn, waar het Italiaans uit voortgekomen is. Het Latijnse woord morbus betekent ziekte. Morbidus betekent dus ziek. Door ziekte wordt het lichaam, met name de spieren slap. De oorspronkelijke betekenis van slap door ziekte is in de loop van de tijd veranderd naar zacht.

Nu snap je waarom je het woord morbido (zacht en glad bij aanraking) zo vaak tegen komt in reclames: lana morbida – zachte wol, pelle morbida – zachte huid, capelli morbidi – zachte haren.

Morbido kan ook betekenen: zacht als je het indrukt: pane morbido – zacht brood, cera morbida – zachte was zoals van een kaars of boenwas, letto morbido – een zacht bed, materasso morbido – een zachte matras.

Ooit heeft het merk Motta, bekend van de zachte panettone de slogan “Buttati che è morbido”gelanceerd, dat zoveel betekent als: Stort je op de panettone, want die is zacht!

Morbido kan ook iets wat een zachte en harmonieuze uitstraling heeft aanduiden: un viso dai lineamenti morbidi – een gezicht met zachte trekken, un abito dalla linea morbida – een jurk met zachte, vloeiende lijnen.

Morbido wordt ook gebruikt voor iets dat licht, delicaat is: tocco morbido – een lichte aanraking, andatura morbida – een lichte tred.

Ook voor kleurschakering of iets dat vaag en wazig is: una luce morbida – zacht licht, colori morbidi – gedempte kleuren, suoni morbidi – zachte geluiden.

In figuurlijke zin meegaand, mak, volgzaam: carattere morbido – zacht karakter.

Gedrag of politieke houding: tollerant, verzoenend: Questo partito adotta la linea morbida – deze partij hangt de milde lijn aan.

Andere voorbeelden:
Een vliegtuig kan een zachte landing maken – atterraggio morbido.
Lente morbida – zachte contactlens.

Gelukkig zijn er ook andere woorden voor morbido: soffice, dolce, delicato, tenero, gentile…….

Welk woord wordt in het Italiaans gebruikt als we wèl morbide ofwel ziekelijk gestoord willen gebruiken?
Morboso – ook afgeleid van het Latijnse morbus. Un morboso interesse per armi – een ziekelijke belangstelling voor wapens. Una curiosità morbosa – een ziekelijke nieuwsgierigheid. Soms gebruikt men ook malato, maar omdat dat ook gewoon ziek betekent, is dit ook weer verwarrend.